Fleirtal for mitokondriedonasjon på Stortinget

Arbeidarpartiet, Frp og SV sikrar fleirtal for den omstridde behandlinga i samband med behandlinga av bioteknologilova.

- Metoden inneber at ein tek nokre friske, få, men uhyre viktige celler frå eit donoregg og erstattar sjuke celler i egget til mor. Fagfolka kallar mitokondriane «batteria våre», og når dei sviktar, oppstår brutale sjukdommar i dei energikrevjande organa våre som hjarte, nervesystem eller musklar, seier helsepolitisk talskvinne Ingvild Kjerkol (Ap).

Mitokondriesjukdommar kan i verste fall vera dødelege. Dei kan medføra svelge- og pustevanskar, at folk blir døve eller blinde, kreft, diabetes, svekt muskelkraft eller hjarte-, nyre- og leversvikt.

- At vi no får ei behandling som kan bidra til at berarane av mitokondriesjukdommar kan oppleva å få friske barn utan å frykta å mista dei altfor tidleg, er fantastisk, seier Kjerkol.

Det vil ta tid før ein kan tilby behandling på norsk jord, ifølgje Kjerkol, men ho meiner det er rett at Noreg skal vera med å utvikla ei behandling som kan berga barn frå lideing og for tidleg død.

Dei folkevalde går også inn for å tillata eggdonasjon så vel som assistert befruktning for kvinner i samband med behandlinga av bioteknologilova. Etter at Høgre landa på å seia ja til desse behandlingstilboda på landsmøtet i april, er det berre Senterpartiet og Kristeleg Folkeparti som er mot.

Bioteknologirådet er mot

Til forskjell frå eggdonasjon, er mitokondriedonasjon ikkje støtta av Bioteknologirådet. Fleirtalet i rådet meiner det manglar kunnskap og at det er fleire usikre moment ved behandlinga.

Høgre, Venstre, Senterpartiet og Kristeleg Folkeparti deler bekymringa til rådet, går det fram av merknadane frå behandlinga til helse- og omsorgskomiteen av saka. Dei fire partia meiner det er etisk problematisk å opna for behandling som fører til at barn får DNA frå meir enn to personar. Dei viser også til at ein heller ikkje har oversikt over kva konsekvensar det vil få dersom dei donerte mitokondriane fungerer dårleg saman med DNA frå mors cellekjerne.

- Framleis sonen min

Leiar Anne Hansen i Mitokondrieforeningen i Noreg seier likevel at ho er svært takksam for at Ap har engasjert seg i saka. Ho avviser at ein med metoden lagar barn med tre foreldre, og peikar på at cellekjernen der dei arvelege eigenskapane ligg, ikkje blir rørt. Ved mitokondriedonasjon byter ein ut 37 av 21.000 celler i det ytre laget til egget.

- Hadde sonen min blitt fødd etter slik behandling, ville han framleis vore like mykje sonen min, men utan denne forferdelege sjukdommen, seier ho.

Det første barnet som blei fødd etter mitokondriedonasjon, kom til verda i Mexico i 2016. Storbritannia opna for mitokondriedonasjon for tre år sidan, og det er venta at dei første barna blir fødde der i 2018.

(©NPK)

Kvinner som ber på mitokondriesjukdommar, kan på sikt få hjelp for å unngå at barna blir ramma av alvorlege lidingar. Stortinget tillèt donasjon av nokre få genar, men det tek tid før folk kan få tilbod om behandlinga i Noreg, ifølgje Ap. Foto: Gorm Kallestad / NTB scanpix